Kırsal Müzeler, Çin’in Yoksullukla Mücadelesinin Anılarını Saklıyor

Huachuan köyünde gözlerden uzak bir müzede, bölgedeki çiftçilerden toplanan eski eşyalar ve mobilyalar sergileniyor. Tüm bunlar, Çin’in yoksullukla mücadele çabasının yarattığı muazzam değişikliklerin de bir kanıtı. Gaz lambaları ve ağaç kabuğundan yapılmış su kapları, bir zamanlar kuzeybatı Çin’in Kansu eyaletindeki köyde yaygın görülen nesnelerdi. Şimdi ise üç odalı “Kırsal Bellek Müzesi”nde antik kalıntılar gibi sergileniyorlar. 

Mesela, nefesinizi tutun ve bölgeden bir ailenin bir zamanlarki görkemli çeyiziyle tanışın: Açılmış bir matruşka bebeği gibi yan yana dizilmiş farklı boyutlarda beş toprak kap.

Huachuan köyünde görevlendirilmiş ilçe yetkililerden biri olan ve aynı zamanda üç odalı müzede rehberlik yapan Wang Ting, “Geçmişte, köydeki yoksul ailelerin yalnızca en zenginlerinin bu kapları almaya gücü yetiyordu” diyor. Yerel ailelerin kuraklıklara hazırlanmak için su depolamaya ihtiyaç duydukları dönemi hatırlatan farklı boyut ve şekillerdeki toprak kavanozlar serginin öne çıkanları arasında. Bir diğer fotoğraf, köylülerin 2014’te yeni kurulan bir çeşmenin etrafında toplanmasını gösteriyor. Wang, “Bu, musluk suyunun köye geldiği ilk zamandı ve köylüler, kıymetli su kaynağının kışın donmasını önlemek için musluğu plastik torbalarla sardı” diye anlatıyor. Çin’in 2020’ye kadar yoksulluğu ortadan kaldırma hedefi var. Ülke genelinde yoksulluk sona ererken, Huachuan gibi köyler hem bu tarihi mücadeleyi onurlandırmak hem de yerel kültürleri ile kimliklerini korumak amacıyla yoksulluğun anılarını belgelemek için müzeler kurdu.

• 210’dan Fazla Köye Müze

Çin’in doğusundaki Şantung eyaletinde, 2018 yılından bu yana 210’dan fazla köyde  hükümet fonlarıyla hafıza müzesi kuruldu. Caoxian ilçesindeki bu tür müzelerden birinde, artık yerini makinelerin aldığı 100’den fazla ahşap tarım aleti sergileniyor. Huachuan, yoksul bölgeler listesinden çıkmak üzere olan Tongwei ilçesindeki köyler arasında durumu iyi olanlardan bir tanesi. Köy, hayvancılıktaki gelişmeler ve güçlü hükümet desteği sayesinde 2014 yılında listeden çıkarıldı.

• Eski Eşyalar Müzelik Oldu

Yoksulluğa karşı mücadele kültürünü ve ortak hafızayı muhafaza etmeyi amaçlayan müzelerden biri de geçen yıl Huachan’da açılmış. Müzede en başta hepsi hevesli bölge sakinleri tarafından bağışlanan 486 nesne sergilenmiş. Wang Ting, “Çoğu köylü eski eşyaları bulmak için evlerini didik didik aradı. Başka şehirlerde yaşayan bazı zenginler de bize eski fotoğraflarını gönderdiler ve desteklerini ifade etmek için maddi destekte bulundular” diyor ve ekliyor: “Müzenin açılış törenine, eşyalarının çok değerli bir şey olarak sergilenmesini görmekten heyecan duyan çok sayıda yaşlı köylü katıldı.” Ailesinden kalan birkaç kavanoz, birkaç eski pul ve kullanılmayan tarım aletlerini müzeye bağışlayan 48 yaşındaki köylü Xu Shangwen, “Bu eski eşyalar evimde işe yaramayan hurdalardı. Müzede bir yer bulup köyün hatırası olmalarına sevindim” diye anlatıyor. 

“Umarım müze, gençlerin bir zamanlar hayatımızın ne kadar zor olduğunu anlamalarına yardımcı olabilir, böylece onlar da bugünün iyi yaşamına değer verebilirler” diyen Xu’nun ailesinin de yerel sanayinin yükselişte olması ve hükümet yardımları sayesinde bu yıl yoksulluk listesinden çıkması bekleniyor. Bu tür müzeler sayesinde toplumdaki değişimle yoksulluk anılarını kaybeden genç nesilleri eğitebileceği konusunda Xu’yla aynı fikirde olan Wang Ting de “Çin’in yoksullukla mücadele kampanyasını başlatmasından bu yana yaşanan müthiş değişiklikler kadar köylülerin hayatları ve mücadeleleri de kayda değer ve değerli” diyor.